Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies για να σας παρέχουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία χρήστη. Οι πληροφορίες των cookies αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησής σας και εκτελούν λειτουργίες όπως η αναγνώρισή σας όταν επιστρέφετε στον ιστότοπό μας και βοηθώντας την ομάδα μας να καταλάβει ποια τμήματα του ιστότοπου μας θεωρείτε πιο ενδιαφέροντα και χρήσιμα.
Ασπερμία και συναφείς διαταραχές της εκσπερμάτισης
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Τι είναι η ασπερμία;
Ο όρος ασπερμία (anejaculation) χρησιμοποιείται για να περιγράψει την απουσία εκσπερμάτισης. Ο άνδρας κατά την κορύφωση έχει την αίσθηση του οργασμού, αλλά δεν παρατηρεί την έξοδο σπέρματος από την ουρήθρα.
Η ασπερμία μπορεί να οφείλεται είτε σε μη εξώθηση του σπέρματος από τους επικουρικούς γεννητικούς αδένες (προστάτης, σπερματοδόχες κύστεις, περιουρηθρικοί αδένες), είτε σε παλινδρόμηση του σπέρματος προς την ουροδόχο κύστη (παλίνδρομη εκσπερμάτιση).
Πολλές από τις αιτιολογικές καταστάσεις της ασπερμίας μπορεί εναλλακτικά να προκαλούν δυσχερή ή καθυστερημένη εκσπερμάτιση. Εδώ ο άνδρας δυσκολεύεται ή καθυστερεί υπερβολικά να εκσπερματίσει.
Ποιες καταστάσεις μπορούν να προκαλέσουν ασπερμία;
Υπάρχουν πολλές και ποικίλες καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν ασπερμία. Η ασπερμία που οφείλεται σε φαρμακευτικούς παράγοντες είναι συνήθως πλήρως αναστρέψιμη με τη διακοπή του φαρμάκου.
Συγγενείς ανωμαλίες
Eκ γενετής ανατομικές ανωμαλίες του ουρογεννητικού συστήματος είναι δυνατόν να αποφράξουν την εκφορητική οδό του σπέρματος και να εμποδίσουν την εξώθησή του:
- Ευμεγέθεις ενδοπροστατικές κύστεις (κύστεις Müller)
- Διαταραχές πόρου Wolff
- Σύνδρομο Prune Belly (πολύ σπάνια κατάσταση)
- Ατρησία πρωκτού
Νευροψυχιατρικά νοσήματα
Ασπερμία μπορεί να προκύψει στα πλαίσια διαφόρων νευρολογικών και ψυχιατρικών διαταραχών από τη βλάβη ή δυσλειτουργία των εγκεφαλικών κέντρων ή των περιφερικών νεύρων που είναι υπεύθυνα για την εκσπερμάτιση:
- Πολλαπλή σκλήρυνση (κατά πλάκας σκλήρυνση)
- Διαβητική νευροπάθεια
- Κάκωση νωτιαίου μυελού
- Οξεία ψυχική επιβάρυνση
Χειρουργικές επεμβάσεις
Η ασπερμία που προκύπτει μετά από προστατεκτομή για την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη (ανοικτή, διουρηθρική, HOLEP) οφείλεται σε παλίνδρομη εκσπερμάτιση. Δηλαδή υπάρχει παλινδρόμηση του σπέρματος προς την ουροδόχο κύστη και αποβολή του με την πρώτη ούρηση. Στις υπόλοιπες επεμβάσεις η ασπερμία οφείλεται είτε στην ολική αφαίρεση του προστάτη, είτε σε βλάβη των νευρικών οδών που ελέγχουν την εκσπερμάτιση. Οι επεμβάσεις αναλυτικότερα είναι:
- Ανοικτή προστατεκτομή (αδενεκτομή)
- Διουρηθρική προστατεκτομή (απλή ή TURIS)
- Διουρηθρική αυχενοτομή (BNI)
- Laser προστατεκτομή (όλες οι τεχνικές εξάχνωσης ή εκπυρήνισης)
- Ριζική προστατεκτομή για καρκίνο του προστάτη (ανοικτή, λαπαροσκοπική, ρομποτική)
- Οπισθοπεριτοναϊκός λεμφαδενικός καθαρισμός για μεταστατικό καρκίνο του όρχη
- Χαμηλή πρόσθια εκτομή ορθοσιγμοειδούς για καρκίνο παχέος εντέρου
- Εκτομή θωρακοκοιλιακού ανευρύσματος
- Συμπαθεκτομή (αμφοτερόπλευρη)
Φάρμακα
Τα κυριότερα φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν ασπερμία είναι:
- Α-αδρενεργικοί αποκλειστές, που χρησιμοποιούνται στην καλοήθη υπερπλασία του προστάτη (κυρίως σιλοδοσίνη και ταμσουλοσίνη)
- Αντιψυχωσικά και αντικαταθλιπτικά φάρμακα
- Αντιϋπερτασικά (κυρίως θειαζιδικά διουρητικά και κεντρικώς δρώντα
- Αντιανδρογόνα
Άλλα νοσήματα
Διάφορες φλεγμονώδεις παθήσεις του ουρογεννητικού συστήματος καθώς και ενδοκρινοπάθειες μπορεί, συνηθέστερα, να δυσχεράνουν ή, σπανιότερα, να διακόψουν πλήρως την εκσπερμάτιση:
- Χρόνια προστατίτιδα
- Ορχίτιδα
- Φίμωση (παραμελημένη)
- Στένωμα ουρήθρας
- Υποθυρεοειδισμός
- Υπογοναδισμός (χαμηλή τεστοστερόνη)
- Υπερπρολακτιναιμία
Διάγνωση και Θεραπεία
Η διαγνωστική διερεύνηση της ασπερμίας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη λήψη του ιστορικού του ασθενούς. Για την επιβεβαίωση της ύπαρξης παλίνδρομης εκσπερμάτισης μπορεί να συσταθεί γενική εξέταση ούρων μετά από εκσπερμάτιση, όπου ανευρίσκονται μικροσκοπικά σπερματοζωάρια εντός των ούρων.
Εφόσον το αίτιο της ασπερμίας είναι φαρμακευτικό, η διακοπή του υπεύθυνου φαρμάκου συνήθως αποκαθιστά το πρόβλημα. Μπορεί να χρειαστεί να παρέλθει ένα μικρό χρονικό διάστημα από την απόσυρση του φαρμάκου μέχρι την πλήρη αποκατάσταση της εκσπερμάτισης.
Στα νευρολογικά νοσήματα και τις χειρουργικές επεμβάσεις η αποκατάσταση της εκσπερμάτισης είναι πολύ δύσκολη έως αδύνατη. Στις χειρουργικές επεμβάσεις συνιστάται να εφαρμόζονται τεχνικές αναγνώρισης και διάσωσης των αυτόνομων νεύρων. Οι φαρμακευτικές θεραπείες που έχουν δοκιμαστεί κλινικά (π.χ. καβεργολίνη, μιδοδρίνη, ψευδοεφεδρίνη, βουσπιρόνη, οξυτοκίνη κ.α.) είχαν πολύ πτωχά αποτελέσματα.
Σε ασθενείς που έχουν κακώσεις του νωτιαίου μυελού ή έχουν υποβληθεί σε οπισθοπεριτοναϊκό λεμφαδενικό καθαρισμό μπορεί να αποδώσει η χρήση δονητικής διέγερσης του πέους ή ηλεκτροδιέγερσης μέσω του ορθού. Οι τεχνικές αυτές διεγείρουν το νωτιαίο αντανακλαστικό της εκσπερμάτισης και προϋποθέτουν ακεραιότητα της οσφυοϊεράς μοίρας του νωτιαίου μυελού.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ασπερμία μπορείτε να επικοινωνήσετε με το Χειρουργό Ουρολόγο – Ανδρολόγο Δρ Ιωάννη Ζούμπο.