Τί είναι Ανδρολογία;

Η Ανδρολογία είναι υπο-ειδικότητα της Ουρολογίας που έχει ως αντικείμενο τη μελέτη, διάγνωση και θεραπεία των παθήσεων του ανδρικού ουρογεννητικού συστήματος. Αποτελεί ένα επιστημονικό πεδίο αντίστοιχο με αυτό της Γυναικολογίας για τις γυναίκες. Και αυτό διότι ασχολείται αποκλειστικά με τις σεξουαλικές και αναπαραγωγικές παθήσεις των ανδρών, όπως καταδεικνύει και η ετυμολογία της λέξης (από την αρχαία ελληνική λέξη ἀνήρ, γεν. ἀνδρός).

Παρόλο που η Ουρολογία είναι επίσημα η μόνη ιατρική ειδικότητα που ασχολείται με τη διαχείριση των ανδρολογικών προβλημάτων, είναι γεγονός ότι με την υγεία του άνδρα ασχολούνται και ενδοκρινολόγοι, βιολόγοι αναπαραγωγής (εμβρυολόγοι), ψυχολόγοι-σεξολόγοι (σεξοθεραπευτές) ακόμη και γυναικολόγοι. Για την καλύτερη οριοθέτηση του επιστημονικού αυτού πεδίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση Ειδικών Ιατρών (UEMS) έχει εισαγάγει τα τελευταία χρόνια το γνωστικό αντικείμενο της Σεξουαλικής Ιατρικής ως μια αναγνωρισμένη μεταπτυχιακή ιατρική εξειδίκευση, όχι όμως ανεξάρτητη ιατρική ειδικότητα. Η διδακτέα ύλη του γνωστικού αυτού πεδίου (curriculum), οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες και οι διαδικασίες πιστοποίησης της γνώσης του αντικειμένου επιβλέπονται από τη European Society of Sexual Medicine (ESSM), που συνεργάζεται στενά με τη UEMS για το σκοπό αυτό.

Σε ποιόν απευθύνεται η Ανδρολογία;

Η Ανδρολογία έχει ως κύριο σκοπό την προαγωγή της αναπαραγωγικής και σεξουαλικής υγείας του Άνδρα. Εφόσον ένας άνδρας αντιμετωπίζει κάποιο/α από τα ακόλουθα ζητήματα, οφείλει να αποταθεί στον Ανδρολόγο-Ουρολόγο:

• Υπογονιμότητα
• Σεξουαλική δυσλειτουργία
• Παθήσεις έξω γεννητικών οργάνων
• Παθήσεις έσω γεννητικών οργάνων
• Διαταραχές φύλου

Τί είναι ο Ανδρολόγος;

Ο Ανδρολόγος ασχολείται εξειδικευμένα με τη διάγνωση και θεραπεία των παθήσεων του ουρογεννητικού συστήματος του άνδρα. Στον άνδρα το ουροποιητικό και το γεννητικό σύστημα λειτουργούν ως ενιαία και αδιαίρετη λειτουργική μονάδα, εξ’ ου και ο όρος ουρογεννητικό σύστημα. Ως εξειδικευμένος Χειρουργός-Ουρολόγος αναλαμβάνει την εκτέλεση όλων των χειρουργικών επεμβάσεων στα ουρογεννητικά όργανα του άνδρα, τα οποία είναι:

• Το πέος
• Το όσχεο
• Οι όρχεις
• Οι επιδιδυμίδες
• Οι σπερματικοί τόνοι
• Οι σπερματικοί πόροι
• Ο προστάτης αδένας
• Οι σπερματοδόχοι κύστεις
• Η ουρήθρα
• Οι βολβουρηθραίοι αδένες

Στα πλαίσια της διαγνωστικής διερεύνησης των ασθενών ο Ανδρολόγος εκτελεί διάφορες διαγνωστικές πράξεις, όπως:

• υπερηχογράφημα ανδρικού ουρογεννητικού συστήματος (διακοιλιακός υπέρηχος προστάτη, οσχέου, όρχεων, πέους, διορθικός υπέρηχος προστάτη-σπερματοδόχων κύστεων, έγχρωμο υπερηχογράφημα-triplex φλεβών οσχέου, έγχρωμο υπερηχογράφημα-triplex αρτηριών πέους)
• λειτουργικές δοκιμασίες στύσης (καταγραφή νυχτερινών στύσων, σηραγγομετρία)
• ακτινολογικές εξετάσεις (ανιούσα βαζογραφία, σηραγγογραφία)
• βιοψία: προστάτη, όρχεων, πέους, βουβωνικών λεμφαδένων

Ο ειδικός Ανδρολόγος-Ουρολόγος συνεργάζεται στενά και με ιατρούς άλλων ειδικοτήτων όπως Ενδοκρινολόγους, Γυναικολόγους, Ψυχιάτρους, Παθολόγους-Γενικούς Ιατρούς, Μικροβιολόγους, αλλά και επιστήμονες όπως Βιολόγους Αναπαραγωγής και Ψυχολόγους-Σεξολόγους (σεξοθεραπευτές). Συχνά, οι ιατροί και επιστήμονες αυτών των ειδικοτήτων παραπέμπουν περιστατικά για περαιτέρω διαγνωστική διερεύνηση και αντιμετώπιση στον Ανδρολόγο-Ουρολόγο. Αντίστοιχα, πολλές φορές υποδέχονται ασθενείς που παραπέμπονται από τον Ανδρολόγο προκειμένου να διερευνηθούν και αντιμετωπιστούν για ζητήματα ενδοκρινικά-ορμονολογικά (θυρεοειδούς, γονάδων, υπόφυσης), ψυχιατρικά (αγχώδεις διαταραχές, κατάθλιψη, ψυχώσεις), συναισθηματικά και συμπεριφορικά (φοβίες, άγχος επίδοσης), παθολογικά (υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, υπερλιπιδαιμίες) κ.α.

Ο Ανδρολόγος-Ουρολόγος προσεγγίζει τα όποια θέματα διακριτικά και προσεκτικά, δημιουργώντας ένα κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης που θα επιτρέψει την απρόσκοπτη επικοινωνία και τη συμμετοχή του άνδρα στη θεραπευτική διαδικασία. Με εξατομικευμένο τρόπο και χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα διαγνωστικά εργαλεία, εφαρμόζει τη δέουσα θεραπεία, συντηρητική ή χειρουργική, καθώς και μέτρα πρόληψης αν χρειαστεί.

 

Ποιές παθήσεις αντιμετωπίζει ο Ανδρολόγος;

Ο Ανδρολόγος-Ουρολόγος ασχολείται με όλο το φάσμα των παθήσεων που αφορούν το ουρογεννητικό σύστημα του άνδρα. Οι κυριότερες παθήσεις που αντιμετωπίζει ο Ανδρολόγος στην καθ’ ημέρα πράξη είναι:

• Ουρογεννητικές λοιμώξεις: προστατίτιδα, σπερματοδοχοκυστίτιδα, επιδιδυμίτιδα, ορχίτιδα, ουρηθρίτιδα (γονοκοκκική, μη γονοκοκκική), σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις.
• Παθήσεις πέους: φίμωση, παραφίμωση, βραχύς χαλινός, ρήξη χαλινού, βαλανοποσθίτιδα (μυκητίαση), κονδυλώματα, λειχήνας απλός ή σκληροατροφικός, μολυσματική τέρμινθος, λευκοπλακία.
• Παθήσεις οσχέου: υδροκήλη, σπερματοκήλη, συστροφή όρχεως, φλεγμονές, μυκητιάσεις, δοθιήνες, κύστεις (σμηγματογόνες, δερμοειδείς), κονδυλώματα, αγγειοκερατώματα, ακροχορδόνες (μυρμηκιές), όγκοι.
• Κακοήθεις και καλοήθεις όγκοι ουρογεννητικού: καρκίνος προστάτη, καρκίνος όρχεως, καρκίνος πέους
• Καλοήθης υπερπλασία προστάτη
• Σεξουαλική δυσλειτουργία: στυτική δυσλειτουργία, πρόωρη εκσπερμάτιση, κάμψη πέους (νόσος Peyronie), παλίνδρομη εκσπερμάτιση, ανοργασμία.
• Ανδρική υπογονιμότητα: κιρσοκήλη, αζωοσπερμία (αποφρακτική, μη αποφρακτική), λοιμώξεις επικουρικών γεννητικών αδένων (προστατίτιδα, επιδιδυμίτιδα)
• Συγγενείς ανωμαλίες: υποσπαδίας, επισπαδίας, κύστεις στην εκφορητική οδό του σπέρματος (σπερματικός τόνος, επιδιδυμίδα).
• Διαταραχές φύλου (διαφυλλισμός).

Πότε ένας ασθενής πρέπει να επισκεφτεί τον Ανδρολόγο;

Η επίσκεψη στον Ανδρολόγο-Ουρολόγο είναι απαραίτητη στην περίπτωση που υπάρχει οποιοδήποτε σύμπτωμα από το ανδρικό ουρογεννητικό σύστημα (έσω και έξω γεννητικά όργανα), καθώς επίσης αδυναμία τεκνοποίησης (υπογονιμότητα) ή σεξουαλικά προβλήματα. Είναι σημαντικό κάθε άνδρας αναπαραγωγικής ηλικίας να εξετάζεται προληπτικά από τον Ανδρολόγο μετά την έναρξη της σεξουαλικής του ζωής, καθώς και πριν την έναρξη των προσπαθειών τεκνοποίησης.

Μερικά από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα που οδηγούν ένα άτομο στον Ανδρολόγο είναι:

• σκληρό οζίδιο (μάζα) στους όρχεις
• στυτική δυσλειτουργία
• στράβωμα (κάμψη) πέους
• πρόωρη εκσπερμάτιση
• αίμα στο σπέρμα (αιμοσπερμία)
• ουρηθρικό έκκριμμα
• ασπερμία ή μείωση όγκου σπέρματος
• πρήξιμο στον όρχη
• μειωμένη ερωτική επιθυμία
• υπέρμετρη ερωτική επιθυμία

 

Ποιές πράξεις και επεμβάσεις εκτελεί ο Ανδρολόγος;

Οι χειρουργικές επεμβάσεις που εκτελεί ένας Ανδρολόγος στη σύγχρονη εποχή είναι πολλές και ποικίλες. Αναλυτικότερα, οι επεμβάσεις αυτές μπορεί να είναι:

• ανοικτές (με τομή): ορχεκτομή (ριζική, υποκάψια), αποκατάσταση κιρσοκήλης (απολίνωση έσω σπερματικών φλεβών), αποκατάσταση υδροκήλης, πεεκτομή, βουβωνική λεμφαδενεκτομή, περιτομή, διατομή (πλαστική) χαλινού, βαζεκτομή (στειροποίηση), αυξητική φαλλοπλαστική (επιμήκυνση ή πάχυνση πέους), ευθειασμός πέους σε νόσο Peyronie (πλαστική Nesbit, Yacchia, grafting), ουρηθροπλαστική, τοποθέτηση τεχνητού σφιγκτήρα ουρήθρας, τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης, τοποθέτηση ορχικού ενθέματος (επί απουσίας όρχεως), απονεύρωση σπερματικού τόνου, αφαίρεση κύστης σπερματικού τόνου.
• μικροχειρουργικές: αποκατάσταση κιρσοκήλης, βιοψία όρχεως/λήψη σπερματοζωαρίων από τον όρχι (microTESE), αποκατάσταση βαζεκτομής.
• ελάχιστα επεμβατικές: θεραπεία με κρουστικά κύματα χαμηλής έντασης (σε στυτική δυσλειτουργία).

Τί προετοιμασία χρειάζεται για την επίσκεψη στον Ανδρολόγο;

Για την επίσκεψη στον Ανδρολόγο χρειάζεται ο ασθενής να έχει γεμάτη την ουροδόχο κύστη του. Η γεμάτη κύστη επιτρέπει το σωστό έλεγχο με υπερηχογράφημα. Ο ασθενής πρέπει να έχει πρόχειρο το ιατρικό του ιστορικό και τα φάρμακα που τυχόν λαμβάνει.

Ο Ανδρολόγος θα εξετάσει τον ασθενή κλινικά, ενώ είναι πιθανό να προβεί και σε ψηλάφηση του προστάτη που γίνεται δακτυλικά από το ορθό. Στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται υπερηχογράφημα του ουροποιογεννητικού. Ανάλογα με το περιστατικό, ο Ανδρολόγος πιθανόν να παραπέμψει σε αιματολογικές, βιοχημικές και ορμονολογικές εξετάσεις, εξετάσεις σπέρματος (σπερμοδιάγραμμα), καλλιέργειες σπέρματος) και ειδικές μοριακές βιολογικές ή γενετικές αναλύσεις.

Αν αντιμετωπίζετε προβλήματα που αφορούν το αναπαραγωγικό και ουροποιητικό σύστημα μη διστάσετε να απευθυνθείτε σε Ανδρολόγο-Ουρολόγο. Οι ανδρολογικές παθήσεις συχνά προκαλούν συστολή, άγχος και ντροπή, όμως οι ασθενείς πρέπει να γνωρίζουν πως μόνο αν εμπιστευτούν τον ειδικό ιατρό θα μπορέσουν -με την κατάλληλη θεραπεία- να αντιμετωπίσουν το πρόβλημά τους. Ο Δρ Ιωάννης Ζούμπος θα συζητήσει μαζί σας σχετικά με τις πιο σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης και θα σας προτείνει την καταλληλότερη θεραπεία.