Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies για να σας παρέχουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία χρήστη. Οι πληροφορίες των cookies αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησής σας και εκτελούν λειτουργίες όπως η αναγνώρισή σας όταν επιστρέφετε στον ιστότοπό μας και βοηθώντας την ομάδα μας να καταλάβει ποια τμήματα του ιστότοπου μας θεωρείτε πιο ενδιαφέροντα και χρήσιμα.
Λειτουργική Ανατομία Πέους
Τι γνωρίζετε για την ανατομία πέους; Το πέος μαζί με τους όρχεις απαρτίζει τα έξω γεννητικά όργανα του άνδρα. Η λειτουργική του αποστολή είναι διπλή: α) η ούρηση, β) η σεξουαλική δραστηριότητα (στύση, εκσπερμάτιση).
Σύμφωνα με δημοσιευμένες επιστημονικές μελέτες το μέσο μήκος του πέους σε χάλαση κυμαίνεται από 7,7 έως 10,7 cm, ενώ σε στύση από 11,6 έως 16,74 cm. Το μήκος του πέους σε χάλαση δε μπορεί να προβλέψει το μήκος του πέους σε στύση. Περίπου το 15% των ανδρών έχει εκ γενετής μια κάμψη του πέους προς τα κάτω (συγγενής κάμψη του πέους). Περίπου 1 στους 4 άνδρες δεν έχει απόλυτα ευθύ (οριζόντιο) πέος.
Δομή του πέους
Το ανδρικό πέος ή φαλλός έχει σχήμα κυλινδρικό. Διακρίνεται σε 3 τμήματα: α) τη βάλανο, που βρίσκεται στην κορυφή του πέους, β) τον κορμό, που αποτελεί το κυρίως σώμα του πέους, γ) τη ρίζα, που δεν είναι εμφανής και βρίσκεται εντός του περινέου.
Ανατομία πέους – Η βάλανος
Η βάλανος ή κεφαλή του πέους έχει σχήμα βελανιδιού και είναι ελαφρώς μεγαλύτερη από το υπόλοιπο πέος. Αποτελείται από μαλακό σπογγώδη ιστό, που αποτελεί συνέχεια του σπογγώδους σώματος της ουρήθρας. Για το λόγο αυτό, η βάλανος δε σκληραίνει όσο το υπόλοιπο πέος κατά τη στύση. Η βάλανος παραμένει μαλακή ώστε, λειτουργώντας ως «γάντι του μποξέρ», να προστατεύει το γυναικείο κόλπο από τραυματισμούς κατά τη διείσδυση.
Η βάλανος καλύπτεται από λεπτό και άτριχο δέρμα, την ακροποσθία (πετσάκι). Κατά τη γέννηση η ακροποσθία είναι συμφυμένη (κολλημένη) με τη βάλανο, από την οποία και διαχωρίζεται σιγά-σιγά μέχρι την ηλικία των 7 ετών. Η αδυναμία διαχωρισμού της ακροποσθίας από τη βάλανο συνιστά τις λεγόμενες βαλανοποσθικές συμφύσεις, ενώ η αδυναμία αποκάλυψης της βαλάνου λόγω στενής ακροποσθίας καλείται φίμωση. Το κάτω μέρος της βαλάνου συνέχεται με το έσω πέταλο της ακροποσθίας μέσω μιας λεπτής χορδής, που ονομάζεται χαλινός του πέους. Ο χαλινός είναι δυνατόν να ραγεί (κοπεί) ή τραυματιστεί κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής με αποτέλεσμα ρήξη της αρτηρίας του, πόνο και αιμορραγία.
Στην κορυφή της βαλάνου εντοπίζεται το έξω στόμιο της ουρήθρας, από το οποίο εξέρχονται τα ούρα και το σπέρμα. Η έκτοπη εκβολή του έξω στομίου της ουρήθρας στην κάτω επιφάνεια του πέους είναι μια συχνή συγγενής ανωμαλία του ουροποιητικού συστήματος, που καλείται υποσπαδίας. Στον υποσπαδία, συνυπάρχει στένωση του έξω στομίου της ουρήθρας και ασύμμετρη διαμόρφωση της ακροποσθίας δίκην κουκούλας (hooded penis). Η έκτοπη εκβολή του έξω στομίου της ουρήθρας στην άνω επιφάνεια του πέους είναι σπάνια και καλείται επισπαδίας. Ο επισπαδίας μπορεί να συνυπάρχει με άλλες συγγενείς ανωμαλίες, όπως κυστεο-ουρητηρική παλινδρόμηση, εκστροφή της ουροδόχου κύστης και διάσταση των ηβικών οστών.
Στη βάση της βαλάνου υπάρχει η στεφάνη της βαλάνου και η βαλανοποσθική αύλακα. Η στεφάνη της βαλάνου είναι λίγο σκληρότερη από την υπόλοιπη βάλανο και συχνά εμφανίζει μικρές διάφανες βλατίδες, τις λεγόμενες μαργαριτοειδείς εκβλαστήσεις (pearly penile papules).
Η αισθητική νεύρωση της βαλάνου είναι ιδιαίτερα πλούσια και για το λόγο αυτό θεωρείται ερωτογενής ζώνη. Οι αισθητικές νευρικές απολήξεις της βαλάνου καταλήγουν στο ραχιαίο νεύρο του πέους και από κει με το έσω αιδοιϊκό νεύρο στο κέντρο της στύσης που υπάρχει στην ιερή μοίρα της σπονδυλικής στήλης (Πυρήνας Onuf επίπεδο Ι2-Ι4). Σε περιπτώσεις πρόωρης εκσπερμάτισης η χρήση τοπικών αναισθητικών στη βάλανο περιορίζει την αγωγή των αισθητικών ερεθισμάτων. Με αυτό τον τρόπο τα ανώτερα φλοιϊκά κέντρα του εγκεφάλου που ελέγχουν την εκσπερμάτιση προλαβαίνουν να την αναστείλουν.
Ανατομία πέους – Το σώμα
Το δέρμα του πέους είναι λεπτό, μαλακό και άτριχο, ενώ δε διαθέτει υποδόριο λίπος. Εσωτερικά το πέος αποτελείται από 3 κυλινδρικές δομές: α) τα δύο σηραγγώδη σώματα του πέους, δεξί και αριστερό, στην άνω (ραχιαία) επιφάνεια, β) το σπογγώδες σώμα της ουρήθρας στην κάτω (κοιλιακή) επιφάνεια.
Τα σηραγγώδη σώματα εκτείνονται από τη ρίζα του πέους μέχρι τη βάλανο και διαχωρίζονται από ένα εσωτερικό, ατελές διάφραγμα που επιτρέπει τη μεταξύ τους επικοινωνία. Είναι δομές αγγειοβριθείς και αποτελούνται από έναν ιδιαίτερο τύπο ιστού, το στυτικό ιστό. Τα σηραγγώδη σώματα ονομάστηκαν έτσι, διότι κατ’ ουσίαν είναι ένα πολυδαίδαλο σύμπλεγμα από αιματόκολπους (sinusoids) που ομοιάζουν με σήραγγες. Οι αιματόκολποι επαλείφονται από ενδοθήλιο (όπως τα αγγεία) και διελαύνονται από ισχυρές ινομυώδεις δοκίδες. Είναι μεγαλύτεροι στο κέντρο και μικρότεροι στην περιφέρεια των σηραγγωδών σωμάτων. Στο κέντρο περίπου κάθε σηραγγώδους σώματος εντοπίζεται η σηραγγώδης αρτηρία, που αποτελεί κλάδο της έσω αιδοιϊκής αρτηρίας. Τα σηραγγώδη σώματα είναι ενθηκωμένα μέσα σε ένα ινώδες, διπέταλο έλυτρο, το λευκό χιτώνα του πέους (tunica albuginea). Ανάμεσα στα δύο πέταλα του ελύτρου αυτού βρίσκονται οι περισπώμενες φλέβες, που αποχετεύουν τα σηραγγώδη σώματα του πέους. Όταν το αίμα κατά τη στύση εισέρχεται με ορμή μέσα στους αιματόκολπους, αυτοί χαλαρώνουν, διογκώνονται και έτσι οι περισπώμενες φλέβες συμπιέζονται ανάμεσα στα πέταλα του λευκού χιτώνα και κλείνουν. Τότε, λόγω της μη απαγωγής του αίματος, η πίεση στα σηραγγώδη σώματα αυξάνεται και ο κορμός του πέους διογκώνεται και σκληραίνει. Με τη χάλαση οι φλέβες ξανανοίγουν και το αίμα επιστρέφει στη συστηματική κυκλοφορία. Η διέγερση του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος (πυελικό πλέγμα, έσω αιδοιϊκό νεύρο) είναι υπεύθυνη για την έναρξη του φαινομένου της στύσης, ενώ του συμπαθητικού (συμπαθητική άλυσος) για τη διαδικασία της χάλασης.
Το σπογγώδες σώμα της ουρήθρας έχει την ίδια διαδρομή με τα σηραγγώδη σώματα και εσωτερικά περιέχει την ουρήθρα. Είναι παχύτερο στη ρίζα του πέους και λεπτότερο στη βάλανο, με την οποία και συνέχεται. Αποτελείται και αυτό από στυτικό ιστό, αλλά οι αιματόκολποί του είναι μεγαλύτερου μεγέθους. Λόγω της μη ύπαρξης λευκού χιτώνα, άρα μη διακοπής της φλεβικής άρδευσης, η πίεση που αναπτύσσεται κατά τη στύση δεν ξεπερνάει το ήμισυ αυτής των σηραγγωδών σωμάτων. Έτσι το σπογγώδες σώμα και η βάλανος φουσκώνουν αλλά δε σκληραίνουν κατά τη διάρκεια της στύσης, όπως προαναφέρθηκε.
Ανατομία Πέους – Η ρίζα
Τα σκέλη των σηραγγωδών σωμάτων βρίσκονται εντός του περινέου και δεν είναι ορατοί. Ακριβώς κάτω από την ηβική σύμφυση ενώνονται και πορεύονται μεταξύ οσχέου και πρωκτού. Είναι αγκυρωμένα στους ηβοϊσχιακούς κλάδους με ισχυρούς συνδέσμους και μυς (βολβοσηραγγώδεις, ισχιοσηραγγώδεις). Η έντονη σύσπαση των ισχιοσηραγγωδών μυών κατά την εξέλιξη της στύσης αυξάνει έντονα την πίεση του αίματος μέσα στα σηραγγώδη, δημιουργώντας τη φάση της σκληρής (άκαμπτης) στύσης. Στις επεμβάσεις μεγέθυνσης του πέους (φαλλοπλαστική), διαχωρίζουμε τους συνδέσμους που συνδέουν τα σκέλη των σηραγγωδών σωμάτων με τα οστά της πυέλου και στη συνέχεια τα τραβούμε προς τα έξω ώστε να κερδίσουμε μήκος.
Η κατανόηση της λειτουργικής ανατομίας του πέους είναι βασική για τη σεξουαλική αγωγή του άνδρα. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στην επίλυση πολλών αποριών σχετικά με τις διαδικασίες της στύσης και της ούρησης. Ο Χειρουργός Ουρολόγος-Ανδρολόγος Δρ. Ιωάννης Ζούμπος είναι πάντοτε στη διάθεσή σας για να επιλύσει κάθε απορία ή πρόβλημα που πιθανόν να σας απασχολεί.