Καρκίνος προστάτη – Συμπτώματα

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο συχνότερος μη δερματικός καρκίνος των ανδρών στον ανεπτυγμένο κόσμο. Πρόκειται για μία «σιωπηλή» νόσο καθώς σε πρώιμο στάδιο, όταν  ο καρκίνος του προστάτη είναι εντοπισμένος στο όργανο, είναι ασυμπτωματικός. Αυτό ακριβώς το χαρακτηριστικό καθιστά τον προληπτικό έλεγχο για τον καρκίνο του προστάτη απαραίτητο για άνδρες άνω των 50 ετών. Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση του καρκίνου μπορεί να προσφέρει πλήρη ίαση σε πάνω από το 90% των ασθενών.

 

Καρκίνος του προστάτη και συμπτώματα

Ο καρκίνος του προστάτη σε πρώιμο στάδιο δεν προκαλεί κανένα σύμπτωμα. Αυτός είναι και ο βασικότερος λόγος για τον οποίο συνιστάται ο προληπτικός έλεγχος των ανδρών μετά την ηλικία των 50 ετών. Τονίζεται ότι σε αυτό το στάδιο ο καρκίνος του προστάτη είναι πλήρως ιάσιμος.

Καθώς η νόσος διηθεί τοπικά τον προστατικό ιστό είναι πιθανόν να αρχίσουν να εμφανίζονται συμπτώματα, παρόμοια με αυτά της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Να υπογραμμιστεί ότι σε έναν ασθενή που έχει ήδη διαγνωστεί με καλοήθη υπερπλασία προστάτη ή χρόνια προστατίτιδα είναι δυνατόν να εμφανιστεί σε μεταγενέστερο χρόνο καρκίνος του προστάτη. Τα κυριότερα από τα συμπτώματα του καρκίνου του προστάτη  είναι:

• Συχνουρία
• Επιτακτικότητα
• Πόνος ή κάψιμο κατά την ούρηση
• Δυσκολία ούρησης (δυσουρία)
• Αιμοσπερμία
• Αιματουρία
• Επίσχεση ούρων (πλήρης αδυναμία ούρησης)

Τα συμπτώματα είναι εντονότερα στην περίπτωση που διηθείται η ουρήθρα ή παρακείμενες δομές όπως π.χ. οι σπερματοδόχες κύστεις.  Εφόσον αναπτυχθούν μεταστάσεις, ο ασθενής αρχίζει να εμφανίζει και άλλα συμπτώματα ανάλογα με τη θέση των μεταστατικών εστιών. Αυτά μπορεί να είναι:

• Αδυναμία και καταβολή
• Απώλεια βάρους, καχεξία
• Ανορεξία
• Ωχρότητα και αναιμία (πτώση αιματοκρίτη)
• Πόνος στα νεφρά λόγω υδρονέφρωσης (τοπική επέκταση στην ουροδόχο κύστη)
• Πόνος στη ράχη, τα ισχία ή τα μακρά οστά (οστικές μεταστάσεις)
• Οίδημα στα πόδια ή τα γεννητικά όργανα (πυελικές λεμφαδενικές μεταστάσεις)
• Ίκτερος (ηπατικές μεταστάσεις)
• Διαταραχές επιπέδου συνειδήσεως (εγκεφαλικές μεταστάσεις)

 

Θα πρέπει να τονιστεί ότι ο καρκίνος του προστάτη εξαπλώνεται πρώιμα στους πυελικούς λεμφαδένες και στα οστά. Η κυριότερη θέση ανάπτυξης οστικών μεταστάσεων είναι η σπονδυλική στήλη, οι πλευρές και τα οστά της λεκάνης. Δεν είναι σπάνιο γεγονός η διάγνωση καρκίνου του προστάτη στα πλαίσια ορθοπαιδικής διερεύνησης για οστικούς πόνους. Κάθε άνδρας άνω των 60 ετών με επίμονο πόνο στη ράχη, τα μακρά οστά και τη λεκάνη θα πρέπει οπωσδήποτε να ελέγχεται για την ύπαρξη καρκίνου στον προστάτη.

Προληπτικός έλεγχος

Οι προληπτικές εξετάσεις για έλεγχο του καρκίνου του προστάτη πρέπει να πραγματοποιούνται σε κάθε άνδρα από τα 50 έτη και πάνω. Ο προληπτικός έλεγχος που διενεργείται από τον ειδικό Ουρολόγο περιλαμβάνει:

• Κλινική εξέταση που περιλαμβάνει δακτυλική εξέταση του προστάτη από το ορθό: η ψηλάφηση σκληρών όζων εντός του προστάτη, η ασυμμετρία του αδένα, η διάχυτα υπόσκληρη υφή και η ανωμαλία του περιγράμματός του θεωρούνται ύποπτα για καρκίνο ευρήματα.
• Διακοιλιακό ή/και διορθικό υπερηχογράφημα προστάτη: η απεικόνιση υπόηχων εστιών εντός του προστάτη, η έντονα ανομοιογενής υφή, η ανωμαλία της κάψας του αδένα συνιστούν ύποπτα για καρκίνο υπερηχογραφικά ευρήματα.
• Μέτρηση Προστατικού Ειδικού Αντιγόνου (PSA). Τα υψηλά επίπεδα PSA στο αίμα εγείρουν υπόνοια καρκίνου του προστάτη. Ωστόσο, δεν αποτελούν απόδειξη καρκίνου, καθώς μπορεί να προκαλούνται από κάποια άλλη προστατική νόσο όπως φλεγμονή, υπερπλασία κ.α. Εξαιρετικά αυξημένα επίπεδα PSA (>100 ng/mL) συνιστούν αυξημένη πιθανότητα μεταστατικού προστατικού καρκίνου.
• Πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία προστάτη: Η ύπαρξη βλαβών στον προστάτη με υψηλή βαθμολογία PIRADS 4 ή 5 θα πρέπει πάντοτε να οδηγεί σε βιοψία του προστάτη, καθώς συνεπάγεται αυξημένη πιθανότητα ύπαρξης καρκίνου του προστάτη. Η ύπαρξη βλαβών με βαθμολογία PIRADS 3 που συνοδεύονται από θετικό εύρημα στη δακτυλική εξέταση ή πυκνότητα PSA (PSAD) ≥ 0,15 ng/mL/mL ιστού θα πρέπει επίσης να ελέγχεται με βιοψία προστάτη.

Αν στην οικογένεια υπάρχει ιστορικό καρκίνου του προστάτη ή ο ασθενής ανήκει στη μαύρη φυλή, τότε ο προληπτικός έλεγχος καλό να ξεκινάει από τα 40 έτη.

Θεραπεία

Η πρώτη θεραπευτική επιλογή για την αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη είναι η ριζική προστατεκτομή. Σε ασθενείς με μεγάλο προσδόκιμο επιβίωσης προσφέρει τα υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης από οποιαδήποτε εναλλακτική επιλογή. Η ριζική προστατεκτομή πραγματοποιείται ανοιχτά, λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά (με το χειρουργικό σύστημα Da Vinci). Στις μέρες μας προτιμάται η ρομποτική χειρουργική διότι διευκολύνει ιδιαίτερα το Χειρουργό Ουρολόγο στην εκτέλεση την επέμβασης με τρόπο πολύ ακριβή, αναίμακτο και ελάχιστα επεμβατικό.

Άλλες διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές είναι η εξωτερική ακτινοθεραπεία, η βραχυθεραπεία, η εστιακή (focal) θεραπεία με υπερήχους υψηλής έντασης (HIFU) και η προσεκτική παρακολούθηση. Η προσεκτική παρακολούθηση μπορεί να εφαρμοστεί σε καλά επιλεγμένα περιστατικά όπου ο καρκίνος είναι πολύ μικρής έκτασης και δεν έχει επιθετική βιολογική συμπεριφορά. Η ορμονοθεραπεία σε εντοπισμένη νόσο μπορεί να εφαρμοστεί μόνο σε πολύ ηλικιωμένα άτομα με χαμηλό προσδόκιμο επιβίωσης.

Αν θέλετε να ελέγξετε τον προστάτη σας μπορείτε να απευθυνθείτε άμεσα στο Δρ. Ιωάννη Ζούμπο. Ο Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος θα συζητήσει μαζί σας κάθε απορία ή πρόβλημα σχετικό με τον προστάτη και θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματά σας.  Ο καρκίνος του προστάτη στη συντριπτική  πλειοψηφία του είναι ιάσιμος. Η έγκαιρη διάγνωση και η αποτελεσματική θεραπεία εγγυώνται την πλήρη ίαση με πολύ καλή ποιότητα ζωής για τον ασθενή.