Δερματικές Παθήσεις Του Πέους

Οι δερματικές παθήσεις του πέους αποτελούν μια από τις συχνότερες αιτίες επίσκεψης τόσο στον Ουρολόγο-Ανδρολόγο, όσο και στο Δερματολόγο-Αφροδισιολόγο. Μπορεί μια τέτοια δερματική πάθηση να εκδηλώνεται τοπικά ή να εντάσσεται στα πλαίσια μιας συστηματικής νόσου. Παρακάτω αναφέρονται οι πιο συχνές δερματικές παθήσεις που προσβάλλουν το πέος.

Ποιές είναι οι συχνότερες δερματικές παθήσεις του πέους;

 

Μυκητίαση (βαλανοποσθίτιδα)

Οι μυκητιάσεις του πέους προσβάλλουν τη βάλανο (κεφαλάκι) και την ακροποσθία (πετσάκι) γι’ αυτό και η κατάσταση καλείται βαλανοποσθίτιδα. Προκαλούνται από διάφορους μύκητες, κυρίως όμως από τον Candida Albicans (καντιντίαση). Η μυκητίαση εκδηλώνεται με ερυθρότητα και οίδημα της βαλάνου και της ακροποσθίας, έντονο κνησμό (φαγούρα) στην περιοχή, λευκωπό επίχρισμα (πέτσα), απολέπιση και διασχίσεις του δέρματος, πόνο και χαρακτηριστική δυσοσμία των γεννητικών οργάνων (ψαρίλα). Σε παραμελημένες καταστάσεις μπορεί να είναι δύσκολη έως αδύνατη η αποκάλυψη της βαλάνου (φίμωση). Οι περισσότερες μυκητιάσεις είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενες, ενώ πολύ συχνά εμφανίζονται μετά από μπάνιο στη θάλασσα ή σε πισίνα. Μπορεί επίσης να αποτελέσουν το πρώτο σύμπτωμα του σακχαρώδη διαβήτη, όπου εμφανίζονται συχνά, ή να εμφανιστούν μετά από λήψη αντιβιοτικών ή χημειοθεραπείας. Η θεραπεία της μυκητίασης είναι απλή και περιλαμβάνει την τοπική εφαρμογή αντιμυκητιασικών και κορτιζονούχων αλοιφών, τη λήψη αντιμυκητιασικών φαρμάκων από το στόμα, καθώς και τον καθαρισμό της περιοχής με φαρμακευτικά σαπούνια ή χαμομηλόνερο. Δεν πρέπει να παραλείπεται απαραίτητος ο έλεγχος και η θεραπεία του/της συντρόφου καθώς και η χρήση προφυλακτικού στο σεξ.

 

Οξυτενή Κονδυλώματα

Τα οξυτενή κονδυλώματα είναι η συχνότερη σεξουαλικά μεταδιδόμενη πάθηση στην εποχή μας. Οφείλονται σε διάφορα στελέχη (περίπου 100) του ιού του ανθρώπινου θηλώματος (human papilloma virus, HPV) τα οποία μεταδίδονται δια της άμεσης δερματικής επαφής με προσβληθείσες περιοχές. Ο χρόνος επώασης του ιού είναι μεγάλος και κυμαίνεται από 4 εβδομάδες έως 6 μήνες. Τα κονδυλώματα εκδηλώνονται ως μικρές ελιές που έχουν το χρώμα του δέρματος ή καφεοειδή χροιά και καθώς μεγαλώνουν αποκτούν όψη ανθοκραμβοειδή (επιφάνεια σαν της αγκινάρας). Βλαστάνουν συνήθως στο πέος (κορμός, ακροποσθία, βάλανος) και την κατώτερη κοιλιά. Μπορεί ωστόσο σπανιότερα να προσβάλλουν την ουρήθρα, τον πρωκτό και τη στοματική κοιλότητα. Η θεραπεία των κονδυλωμάτων περιλαμβάνει τη χρήση τοπικών αντι-ϊικών κρεμών, τη διαθερμοπηξία (καυτηριασμός), την κρυοπηξία, τη φωτοπηξία (laser) ή τη χειρουργική εκτομή σε μεγάλες βλάβες. Η νόσος συχνά υποτροπιάζει και έτσι ο ασθενής πρέπει να παρακολουθεί προσεκτικά την περιοχή των γεννητικών οργάνων ώστε να αντιληφθεί έγκαιρα την έκθυση νέων βλαβών. Ίαση θεωρούμε ότι έχει επέλθει όταν το άτομο παραμένει ελεύθερο νόσου για 2 έτη, ωστόσο είναι σημαντικό να γνωρίζει ότι σωματίδια του ιού λαθροβιούν στην επιδερμίδα και μπορεί να οδηγήσουν σε υποτροπή, αν εξασθενήσει το ανοσοποιητικό σύστημα. Ο έλεγχος της σεξουαλικής συντρόφου κλινικά, με Pap test αλλά και μοριακή ταυτοποίηση του ιού είναι απαραίτητος. Ορισμένα στελέχη του ιού έχουν ογκογόνο δυναμικό (π.χ. 16 και 18) και ενέχονται στην πρόκληση δυσπλαστικών και νεοπλασματικών αλλοιώσεων στον τράχηλο της μήτρας, το αιδοίο, το φάρυγγα, τον πρωκτό και το πέος. Κάθε μορφής σεξουαλική συνεύρεση ενός ατόμου με κονδυλώματα απαγορεύεται αυστηρά μέχρι την πλήρη αποκατάσταση του προβλήματός του.

 

Μολυσματική τέρμινθος

Η τέρμινθος είναι μια ακόμη σεξουαλικώς μεταδιδόμενη νόσος που οφείλεται στον ιό της τερμίνθου. Η μετάδοση γίνεται στα πλαίσια ερωτικής επαφής ή με άμεση δερματική επαφή με κάποια μολυσματική επιφάνεια ή αντικείμενο (π.χ. πετσέτα, προσόψιο, σεντόνι κ.α.). Εμφανίζονται ως ερυθρές μαργαριτοειδείς βλατίδες με χαρακτηριστικό λευκωπό ομφαλό (σωμάτιο της τερμίνθου). Βλαστάνουν συνήθως στο πέος, το όσχεο, την κάτω κοιλιά, τους μηρούς και το πρόσωπο. Η νόσος είναι αυτοϊώμενη μέσα σε 6-12 μήνες από την αρχική προσβολή, ωστόσο συνίσταται θεραπεία για την αποφυγή μεταδοτικότητας. Η θεραπείας συνίσταται σε τοπικές αντι-ϊικές κρέμες, μηχανική αφαίρεση των σωματίων με λαβίδα, κρυοπηξία ή διαθερμοπηξία.

 

Έρπης γεννητικών οργάνων:

Αποτελεί ιδιαίτερα διαδεδομένο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα λόγω της ευκολίας με την οποία μεταδίδεται. Οφείλεται στον ιό του έρπητα των γεννητικών οργάνων τύπου 2 (HSV-2), ωστόσο μπορεί να προκληθεί και από τον τύπο 1 (που προκαλεί τον επιχείλιο έρπητα) στα πλαίσια στοματικού σεξ. Επειδή ο ιός παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση στον οργανισμό η νόσος συχνά υποτροπιάζει, ταλαιπωρώντας το άτομο. Η εκδήλωση των βλαβών συμβαίνει συνήθως 2-12 ημέρες μετά τη μετάδοση της νόσου. Στο σημείο όπου θα εκδηλωθεί ο έρπης το άτομο αρχικά αισθάνεται ήπιο κάψιμο, πόνο ή γαργαλητό. Το ερπητικό εξάνθημα ξεκινά ως μια εξέρυθρη, επώδυνη και κνησμώδης βλάβη όπου τυπικά σχηματίζονται μικρές φυσαλίδες, που έχουν την τάση να συρρέουν. Στη συνέχεια οι φυσαλίδες εξελκώνονται, δημιουργώντας μια υγρώσουσα επιφάνεια που καλύπτεται από κρούστα και σιγά-σιγά επουλώνεται.  Μπορεί να συνυπάρχει πυρετός και τοπική λεμφαδενίτιδα, ιδίως στις πρώτες υποτροπές. Η θεραπεία  συνίσταται στη χορήγηση αντι-ϊικών φαρμάκων τοπικά ή και από το στόμα, αλλά και στη σωστή φροντίδα της προσβεβλημένης περιοχής.

 

Βαλανοποσθικές Συμφύσεις:

Είναι συχνά επίπτωση κακής υγιεινής ή κάποιας χρόνιας νόσου όπως ο σακχαρώδης διαβήτης. Εμφανίζονται στην περιοχή ανάμεσα στην πόσθη και στη βάλανο και είναι αρκετά συχνές σε παιδιά. Η παρουσία συμφύσεων εμποδίζει την πλήρη αποκάλυψη της βαλάνου με αποτέλεσμα η περιοχή να μην μπορεί να καθαριστεί επαρκώς. Αρχικά οι συμφύσεις έχουν μαλακή υφή και αποκολλώνται με προσεκτικούς χειρισμούς, ωστόσο με την πάροδο του χρόνου ουλοποιούνται πλήρως. Κατά τα πρώτα στάδια, η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει τη χρήση αλοιφών στην περιοχή. Αν οι συμφύσεις ουλοποιηθούν μοναδική θεραπεία αποτελεί η περιτομή, δηλαδή η χειρουργική επέμβαση της ακροποσθίας, μετά από προσεκτική συμφυσιόλυση.

 

Σκληροατροφικός Λειχήνας

Πρόκειται για αγνώστου αιτιολογίας (πιθανώς αυτοάνοση) νόσο που εκδηλώνεται συνήθως σε άνδρες ηλικίας 30-50 ετών και προσβάλλει την ακροποσθία, δηλαδή το δέρμα που καλύπτει τη βάλανο, και την πρωκτική περιοχή. Χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση λευκωπών πλακών και λέπτυνση του δέρματος της περιοχής, που σκίζεται εύκολα, αιμορραγεί και πονά. Συχνά υπάρχει αδυναμία αποκάλυψης της βαλάνου (φίμωση). Σπάνια μπορεί να προσβληθεί και το έξω στόμιο της ουρήθρας με αποτέλεσμα δυσουρία, διάσπαση της δέσμης των ούρων (σπρέι) ή και επίσχεση των ούρων. Για τη θεραπεία συνιστάται αρχικά η χρήση κορτικοστεροειδών και αναπλαστικών κρεμών στην πάσχουσα περιοχή, ενώ σε προχωρημένο στάδιο η περιτομή.

 

Φαρμακευτικό εξάνθημα

Πρόκειται για δερματικές βλάβες του πέους που ακολουθούν τη λήψη αντιβιοτικών, όπως π.χ. τετρακυκλίνες και σουλφοναμίδες, καθώς επίσης μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών, παρακεταμόλης και ασπιρίνης. Οι βλάβες ξεκινούν ως ερυθηματώδεις πλάκες ή φυσαλίδες που στη συνέχεια εξελκώνονται και μπορεί να επιμολυνθούν. Η θεραπεία συνίσταται σε διακοπή του φαρμάκου, πλύσιμο με χλιαρό χαμομηλόνερο και χρήση τοπικών κορτικοστεροειδών και αντιφλεγμονωδών. Σπάνια απαιτείται η συστηματική χορήγηση κορτικοστεροειδών από το στόμα.

 

Βαλανίτιδα ZOON ή πλασματοκυτταρική βαλανίτιδα

Αποτελεί μία σπάνια κατάσταση ανάμεσα σε άλλες δερματικές παθήσεις του πέους, συνηθέστερη σε ηλικιωμένους, απερίτμητους άνδρες. Εμφανίζεται με τη μορφή ερυθρών, επίπεδων πλακών που είναι υγρώσουσες και γυαλιστερές με εντόπιση στην βάλανο και το έσω πέταλο της ακροποσθίας. Συνήθως υπάρχει τοπικός ερεθισμός και ενόχληση. Για τη θεραπεία συνίσταται η καλή υγιεινή, ιδίως ο αερισμός και το στέγνωμα της περιοχής, καθώς και η χρήση κορτικοστεροειδών και αντιμικροβιακών κρεμών. Σπάνια μπορεί να χρειαστεί περιτομή.

 

Ψωρίαση

Το πέος μπορεί σπάνια να αποτελέσει θέση εμφάνισης ψωριασικών εξανθημάτων με τη χαρακτηριστική αργυρόχρου τους υφή και απολέπιση. Η ύπαρξη βλαβών και σε άλλα σημεία του σώματος θέτει συνήθως τη διάγνωση.

 

Καρκίνος πέους

Αποτελεί σπάνια κατάσταση, συνηθέστερη σε άτομα με κακή υγιεινή της περιοχής και απερίτμητα, μέσης και προχωρημένης ηλικίας. Στα αρχικά στάδια έχει τη μορφή ερυθρών πλακών με βελούδινη όψη και εξελκώσεις. Συνήθως υπάρχει χρόνιος ερεθισμός και ιστορικό φίμωσης. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με βιοψία του πέους. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει χρήση κυτταροτοξικών κρεμών ή φωτοπηξίας με laser CO₂ σε πολύ αρχόμενες καταστάσεις και συνήθως χειρουργική αφαίρεση του πέους (πεεκτομή) υφολική ή ολική.

 

Ποια είναι η θεραπεία για τις δερματικές παθήσεις του πέους;

Αν έχετε κάποιο σύμπτωμα ή ενόχληση στο πέος, πρέπει να απευθυνθείτε σε ειδικό Χειρουργό Ανδρολόγο – Ουρολόγο ή και σε Δερματολόγο. Η έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σημαντική για τη σωστή αντιμετώπιση των δερματικών παθήσεων. O Δρ. Ιωάννης Ζούμπος με την πολυετή εμπειρία του θα σας καθοδηγήσει με ασφάλεια στη διάγνωση και θεραπεία οποιουδήποτε παρόμοιου προβλήματος σας απασχολεί.